Odzyskanie niepodległości, po podpisanym w 1 listopada 1918 r., we francuskim Compiègne rozejmie i dniu kiedy Józef Piłsudski przejął z rąk Rady Regencyjnej władzę zwierzchnią nad polskim wojskiem oraz został mianowany jego naczelnym dowódcą, jest tylko datą umowną. Granice państwa Polskiego nie zostały wtedy ustalone. W szczególności granica wschodnia nie została określona. Zachodnia granica pozostawiała znaczną część Polaków poza obszarem tworzonego państwa polskiego (stąd wybuch Powstania Wielkopolskiego). Rosja „biała” nie chciała uznać wschodnich terenów Polski przedrozbiorowej. Bolszewicy zamierzali przejąć władzę na terenach polskich, wprowadzając swoje komunistyczne rządy i ustrój w tzw. „republice polskiej”, która miała stanowić część Rosji bolszewickiej (RFSRR). Granice II Rzeczpospolitej trzeba było określić w drodze wojny z bolszewikami. Zakończyła się ona pokojem ryskim, w 1921 r. Poległo wtedy ponad 17 tys. polskich żołnierzy. Wśród tych żołnierzy byli również sulmierzyczanie. Kto w Sulmierzycach dziś o nich pamięta??? Po to aby nie zapomnieć, poniżej załączam uzupełniony i poprawiony fragment wykazu, zaczerpnięty z opracowania Sławomira Józefiaka „Wykaz poległych i zmarłych za Polskę w latach 1918–1921 (na podstawie akt urzędów stanu cywilnego z zasobów archiwów państwowych w województwie wielkopolskim)”. Dokonałem korekty błędnie zapisanych tam nazwisk Sosińskiego Teodora (było Sowiński) i Gremblewskiego Piotra (było Gręblewski). Ponadto dodałem nazwisko: Krenc Paweł, którego akt zgonu znalazłem dopiero w roku 1926, pomimo, że poległ 17.08.1920 r. pod Warszawą (wieś Kołbiel).
Lp. | Nazwisko | Imię | Data urodzenia | Miejsce urodzenia | Imię ojca Imię matki | Miejsce zamieszkania | Data śmierci | Miejsce śmierci | Stopień | Jednostka | Akt urodzenia (USC rocznik nr aktu) | LSPW |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
873 | Kaszyński | Adam | 1899-12-20 | Sulmierzyce [gm. Sulmierzyce, pow. krotoszyński] | Jan Helena | Sulmierzyce [gm. Sulmierzyce, pow. krotoszyński] | 1921-06-16 | Kościan [woj. wielkopolskie] | st. szer. | 57 PP | Sulmierzyce 1899 r. nr 201 Kościan 1921 r. nr 168 | --- --- |
1077 | Krysmalski | Józef | 1899-12-03 | Sulmierzyce [gm. Sulmierzyce, pow. krotoszyński] | Piotr Pelagia | Sulmierzyce [gm. Sulmierzyce, pow. krotoszyński] | 1919-09-22 | Bobrujsk [Бабруйск, obwód mohylewski, Białoruś] | strz. | 3 PSWlkp | --- Sulmierzyce 1920 r. nr 29 | --- 19524 |
2048 | Sosiński * | Teodor | 1900-03-27* | Sulmierzyce [gm. Sulmierzyce, pow. krotoszyński] | Franciszek Franciszka | Sulmierzyce [gm. Sulmierzyce, pow. krotoszyński] | 1920-09-09 | Żabinka [Жабінка, obwód brzeski, Białoruś] | szer. | 55 PP | --- Sulmierzyce 1921 r. nr 35 | --- --- |
2115 | Stybaniewicz | Tomasz | 1901-10-17* | Sulmierzyce [gm. Sulmierzyce, pow. krotoszyński] | Piotr Franciszka | Ostrzeszów [woj. wielkopolskie] | 1920-01-19 | Inowrocław [woj. kujawsko- pomorskie] | strz. | 60 PP | --- Ostrzeszów 1920 r. nr 146 | --- --- |
2280 | Trawiński | Piotr | 1899-04-24 | Sulmierzyce [gm. Sulmierzyce, pow. krotoszyński] | Jacenty Marianna | Sulmierzyce [gm. Sulmierzyce, pow. krotoszyński] | 1920-06-18 | Jazno [Язна, obwód witebski, Białoruś] | plut. | 29 PP | Sulmierzyce 1899 r. nr 57 Sulmierzyce 1921 r. nr 47 | --- 40807 |
420 | Fengler | Jan | 1893-07-07 | Raszków [gm. Raszków, pow. ostrowski] | Sulmierzyce [gm. Sulmierzyce, pow. krotoszyński] | 1920-05-31 | Słucz (Ukraina) [Случ (rzeka)] 183 | szer. | WWiE 2 | Raszków 1893 r. nr 149 Sulmierzyce 1921 r. nr 36 | --- --- |
|
571 | Gremblewski * | Piotr | 1900-06-16 | Hamburg [Niemcy] | Józef Wiktoria | Sulmierzyce [gm. Sulmierzyce, pow. krotoszyński] | 1920-07-15 | Śrem [woj. wielkopolskie] | szer. | 159 PP | --- Śrem 1920 r. nr 259 | --- --- |
590 | Grzelak | Antoni | 1901-05-18 | Masonów [najprawdopodobniej gm. Sieroszewice, pow. ostrowski] | Stanisław Teodora | Masonów [właśc. Masanów, gm. Sieroszewice, pow. ostrowski] | 1919-07-30 | Sulmierzyce [gm. Sulmierzyce, pow. krotoszyński] | strz. | 11 PSWlkp | Wielowieś 1901 r. nr 51 Krotoszyn (miejski) 1919 r. nr 177 Wielowieś 1920 r. nr 63 | 524 --- |
1025 | Kozal | Wojciech | 1891-04-02 | Chwaliszew II, pow. Odolanów [gm. Krotoszyn, pow. krotoszyński] | Jan Maria(nna) | Ugoda [gm. Rawicz, pow. rawicki] | 1920-07-15 | Dziewieniszki [Dieveniškės, okręg wileński, Litwa] | ppor. | 69 PP | Sulmierzyce 1891 r. nr 72 Rawicz 1921 r. nr 282 | --- 18535 |
1449 | Mroczyński | Stanisław | 70 lat | Pakość, pow. Mogilno [gm. Pakość, pow. inowrocławski] | Marcin Franciszka | Poznań [woj. wielkopolskie] | 1919-11-06 | Sulmierzyce [gm. Sulmierzyce, pow. krotoszyński] | szer. | 10 PSWlkp | --- Poznań (I miejski) 1920 r. nr 2358 | 1216 26045 |
978 | Koper | Franciszek | 18 lat | Chruszczyny [gm. Ostrów Wielkopolski, pow. ostrowski] | Michał Magdalena | Chruszczyny [gm. Ostrów Wielkopolski, pow. ostrowski] | 1920-06-09 | Boryspol [Бориспіль, obwód kijowski, Ukraina] | szer. | 62 PP | --- Sulmierzyce 1920 r. nr 74 | --- 17437 |
294 | Ćwiertniak | Michał | 44 lata | Nadstawki, pow. Odolanów [gm. Odolanów, pow. ostrowski] | Marcin Marianna | Uciechów [gm. Odolanów, pow. ostrowski] | 1919-03-25 | Ostrów Wielkopolski [woj. wielkopolskie] | inwalida | --- | --- Ostrów 1919 r. nr 273 Sulmierzyce 1920 r. nr 28 | --- --- |
455 | Frąszczak | Ignacy | 1901-07-26 | Daniszyn [gm. Ostrów Wielkopolski, pow. ostrowski] | Stanisław Marianna | Chruszczyny [gm. Ostrów Wielkopolski, pow. ostrowski] | 1920-01-17 | Ostrów Wielkopolski [woj. wielkopolskie] | szer. | 69 PP | Daniszyn 1901 r. nr 78 Sulmierzyce 1920 r. nr 32 | --- 8677 |
Dop. mój | Krenc | Paweł | 1894 | Sulmierzyce pow.krotoszyński | Sylwester Ludwika | Sulmierzyce [gm. Sulmierzyce, pow. krotoszyński] | 1920-01-17 | Sulmierzyce [gm. Sulmierzyce, pow. krotoszyński] | st.szer. | Akt zgonu. Sulmierzyce 1926 r. nr 93 |